Curry z ciecierzycy czy soczewicy? 3 pomysły na curry wege
Chociaż nazwa curry często kojarzy się z mieszanką sproszkowanych przypraw o charakterystycznym, ciepłym kolorze ochry i korzennym, lekko słodkawym zapachu, w kuchni azjatyckiej jest całym daniem. To składniki – zależne od regionu i kucharza – zanurzone w wielowymiarowym, łechcącym wszystkie kubki smakowe sosie. Można je podać w wersji mięsnej lub wegetariańskiej, np. z ciecierzycą, soczewicą i tofu. Szukasz bezmięsnych inspiracji? Sprawdź przepisy na curry wege.
Przepis na curry – co to za potrawa i jak ją przygotować?
Nazwa curry pochodzi z języka tamilskiego od słowa „kari”, które oznacza po prostu „sos”. To właśnie on jest najważniejszym nośnikiem smaku w potrawie kuchni indyjskiej i krajach południowo-wschodniej Azji, gdzie często uznawana jest za danie narodowe. Przepis różni się nie tylko w zależności od kraju. Każdy kucharz i gospodyni domowa z Indii, Japonii czy Tajlandii mają swój sposób na tę wyjątkową potrawę jednogarnkową.
Nazwa często myli smakoszy z Zachodu, którzy mianem curry określają gotową mieszankę przypraw. Najczęściej występuje ona w postaci proszku (curry powder), ale można spotkać również pasty z dodatkiem oleju (curry paste). Zarówno jedna jak i druga wersja może stanowić doskonałą bazę do przygotowania całej potrawy z kuchni indyjskiej, japońskiej i tajlandzkiej.
Indyjskie curry
Dania z bardzo gęstym, kremowym sosem to podstawa kuchni indyjskiej. Charakterystyczny jest słodkawy, korzenny posmak i pikantne nuty o różnym stopniu intensywności, które zawdzięczamy dodatkowi suszonych, sproszkowanych przypraw o wspólnej nazwie masala. Do najpopularniejszych zalicza się popularne w naszym kraju curry, garam masala i pancz masala.
Curry indyjskie ma zazwyczaj kolor pomarańczowy, czerwony lub żółty i jest podawane z ryżem lub cienkimi wypiekanymi plackami naan. Może być przyrządzone na bazie warzyw, soczewicy, fasoli, z dodatkiem sera lub mięsa drobiowego czy jagnięcego. Dla złagodzenia smaku lub uzyskania idealnego balansu, dodaje się często gęsty jogurt lub zsiadłe mleko dahl. Dla uzyskania kremowego sosu i charakterystycznego posmaku w wielu przepisach znajdziemy też masło.
Szczególne znaczenie ma czas gotowania: im dłuższy, tym lepiej dla curry. Warto też wiedzieć, że przyprawy należy „otworzyć”, czyli podgrzać, np. wrzucając jako pierwsze na rozgrzany tłuszcz.
Curry z Tajlandii
Potrawa „kari” przyrządzana w każdym domu w Tajlandii to zupełnie inne danie niż to, które spotykamy w kuchni indyjskiej. Tam mieliśmy bardzo gęsty gulasz, którego smak zależał od specjalnej mieszanki suszonych i sproszkowanych przypraw masala. Tutaj bazą są świeże produkty, z których można wydobyć inne smaki i aromaty. Ponadto tajlandzkie curry jest bardziej płynne.
Konsystencję zawdzięcza dodatkowi mleka kokosowego (wersja łagodniejsza, słodsza) lub wody czy bulionu (wariant bardziej kwaśny, pikantny). Staje się więc gęstą zupą o wibrującym, wielowymiarowym smaku. Otrzymujemy tutaj oryginalną mieszankę nut słodkich, kwaśnych i pikantnych (należy uważać na poziomy pikantności, które dla Tajów wyglądają nieco inaczej, niż dla przybyszów. To, co łagodne, może dla nas okazać się bardzo ostre).
Przyprawy dodawane są w postaci świeżej lub rozcieranej pasty, którą można również kupić w sklepie. Na całym świecie znane są mieszanki: zielonego (uznawane za najbardziej pikantne. Ostry smak zawdzięcza rozcieranym świeżym papryczkom chili), żółtego i czerwonego curry. Danie z Tajlandii gotuje się o wiele krócej niż to, które jest charakterystyczne dla kuchni indyjskiej. Może być podawane nie tylko z ryżem, ale też makaronem.
Karē raisu, czyli curry z ryżem po japońsku
Curry, a właściwiekarē raisu (w dosłownym tłumaczeniu curry z ryżem) to również narodowa potrawa w Japonii. Może wydawać się, że smakiem i sposobem przygotowywania nieco odstaje od typowych dań tego kraju. Jednak warto wiedzieć, że smaki curry zostały w Japonii zaadaptowane pod gusta mieszkańców, a sam pomysł przywieziony przez Anglików w XIX wieku. To rodzaj gęstego gulaszu z brązowym, zagęszczanym mąką sosem i dodatkiem pokrojonego w kostkę mięsa drobiowego lub wołowego, marchewki, cebuli, czosnku, papryki i niekiedy ziemniaków. Często podawany jest także z kotletem w panierce.
Pomysły na curry wegetariańskie i wegańskie z ciecierzycą i soczewicą
Jednogarnkowe curry to jeden z najlepszych sposobów na przyrządzenie smacznego, aromatycznego, oryginalnego, a przede wszystkim szybkiego i prostego dania wegetariańskiego lub wegańskiego. Chociaż klasyczna wersja potrawy zakłada dodatek mięsa, w krajach azjatyckich znajdziemy równie pyszne wersje bezmięsne na bazie tofu, warzyw lub ciecierzycy i soczewicy. To zdrowa propozycja dla wszystkich, którzy ograniczają mięso w diecie lub całkowicie z niego rezygnują.
Warto pamiętać, że warzywa są umieszczone na pierwszym miejscu w Piramidzie Zdrowego Żywienia[1], a więc w naszej diecie powinno ich być jak najwięcej. Nasi głównie bohaterowie, czyli soczewica i ciecierzyca są doskonałymi źródłami łatwo przyswajalnego białka oraz stanowią odżywczy zamiennik mięsa[2].
Przepis na tajskie zielone curry z ciecierzycą i mlekiem kokosowym
Składniki:
- zielona pasta curry – 1 łyżeczka
(można ją wykonać samodzielnie, blendując: 3 zielone papryczki chili, 2 szalotki, mały pęczek szczypiorku, 2 ząbki czosnku, kilka łodyg trawy cytrynowej, kilka listków tajskiej bazylii, mały kawałek galangalu, szczyptę kminu rzymskiego, szczyptę nasion kolendry, odrobinę pasty krewetkowej z dodatkiem wody lub oleju)
- mleko kokosowe – 1 puszka (400 ml)
- ciecierzyca – 1 puszka lub słoik (400 g)
- żółta papryka – 1 sztuka
- marchewka w kostce Hortex – ½ opakowania
- olej kokosowy – 1 łyżeczka
- świeża kolendra – garść
- szalotka – 1 sztuka
- świeży imbir – ½ łyżeczki
- sok z 1 limonki
Na woku lub w garnku rozgrzewamy 1 łyżeczkę oleju kokosowego i przez ok. 1 minutę podsmażamy na nim pastę curry. Dodajemy pokrojoną w piórka lub na drobno szalotkę, a kiedy nieco się zeszkli, dodajemy paprykę pokrojoną w większą kostkę i marchewkę Hortex. Zalewamy mlekiem kokosowym, dodajemy otarty imbir i dusimy do miękkości. Następnie dokładamy ciecierzycę i jeszcze chwilę gotujemy. Podajemy solo lub z ryżem.
Przepis na tajskie czerwone curry z soczewicą – bez mleka kokosowego
Składniki:
- czerwona pasta curry – 1 łyżeczka
(można ją wykonać samemu, blendując: 5 czerwonych papryczek chili, 2 szalotki, 2 ząbki czosnku, kilka łodyg trawy cytrynowej, mały kawałek galangalu, szczyptę kminu rzymskiego, szczyptę nasion kolendry, odrobinę pasty krewetkowej, 2 łyżki suszonej czerwonej papryki słodkiej z dodatkiem wody lub oleju)
- bulion warzywny – 300 ml
- sok z 1 limonki
- czerwona papryka – 1 sztuka
- żółta papryka – ½ sztuki
- żółta fasolka szparagowa Hortex – 1/3 opakowania
- czerwona soczewica – 1 szklanka
- czerwona cebula – 1 sztuka
- sos rybny do smaku
- olej roślinny – 1 łyżka
- sól i pieprz do smaku
- świeża kolendra – garść
Czerwonej soczewicy nie trzeba płukać i moczyć, więc zalewamy ją wodą i gotujemy do miękkości, ale tak, aby się nie rozpadła. W osobnym garnku lub na woku rozgrzewamy tłuszcz i pastę curry. Po około 1 minucie dodajemy pokrojoną w piórka czerwoną cebulę i podsmażamy przez kilka minut.
Dodajemy pokrojoną w dużą kostkę paprykę oraz fasolkę szparagową, chwilę podsmażamy i całość zalewamy bulionem. Kiedy warzywa zmiękną, dodajemy pozostałe przyprawy i dusimy. Ciecierzycę możemy podać dopiero na talerzu lub dodać chwilę przed podaniem. Jeśli chcemy uzyskać gęstą konsystencję, możemy ją dusić dłużej, by zagęściła sos.
Przepis na indyjskie curry z ciecierzycy w sosie pomidorowym
Składniki:
- przecier pomidorowy (250 ml)
- masło – 1 łyżka (opcjonalnie)
- gotowa mieszanka przypraw curry – 1 łyżka
- papryczka chili – 1 sztuka
- cebula – 1 sztuka
- lekko rozmrożona marchewka w kostce Hortex – 1 szklanka;
- lekko rozmrożony kalafior różyczki Hortex – ok. ½ opakowania;
- ciecierzyca – 2 puszki lub słoiki (po 400 g)
- gęsty jogurt – 2 łyżki
- cynamon – szczypta
- cukier trzcinowy, sól – do smaku
- tłuszcz roślinny do smażenia
- bulion lub woda – ok. 1 szklanki
Na patelni lub w garnku rozgrzewamy tłuszcz i wsypujemy przyprawy. Po chwili dodajemy posiekaną na drobno cebulę i podsmażamy. Możemy dodawać odrobinę wody lub bulionu, bo przyprawy będą wchłaniać tłuszcz. Dodajemy warzywa Hortex i ciecierzycę. Chwilę podsmażamy i zalewamy przecierem. Dusimy do połączenia smaków i odparowania płynów. Dla uzyskania kremowej konsystencji można dodać masło. Podajemy udekorowane jogurtem (możemy go również dodać na końcu i całość wymieszać) z dodatkiem ryżu.
[1] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-doroslych-2/
[2] https://dietetycy.org.pl/zrodla-bialka-dla-wegetarian-produkty-roslinne-bogate-w-bialko