Zupy less waste – zrób je z tego, co masz w lodówce

Potrawy z resztek to nie tylko jeden z dominujących trendów kulinarnych. To również sposób, by przygotowywać pełnowartościowe, pełne witamin posiłki z troską o naszą planetę. Według raportu ONZ wyrzucamy bowiem aż 931 milionów ton jedzenia każdego roku^[1]! To naprawdę mnóstwo produktów spożywczych, które zamiast trafić do naszych żołądków, kończą w koszach na śmieci.

Warto poznać sprytne sposoby na dania z niczego, by żyć w zgodzie z naturą i ograniczyć swój negatywny wpływ na środowisko naturalne. Dla początkujących adeptów ekonomicznej i ekologicznej kuchni przygotowaliśmy kilka przepisów na pyszne zupy w stylu less waste.

Potrawy z resztek – dlaczego to takie ważne?

Choć wydawać by się mogło, że nasze codzienne wybory w sklepie nie mają wpływu na losy całego świata, jest zupełnie inaczej. To właśnie od zmian każdego konsumenta zależy kierunek, w jakim podąża nasz świat. Według badań przeprowadzonych na zlecenie ONZ, gdyby roczne marnowanie jedzenie przyrównać do kraju, byłoby ono na trzecim miejscu wśród państw, które odpowiadają za największą emisję gazów cieplarnianych^[2].

Co marnujemy najczęściej?

• wędliny – 43%
• pieczywo – 36%
• warzywa – 32%
• owoce – 27%
• jogurty – 23%
• ziemniaki – 20%
• mięso – 17%
• mleko – 17%
• ser – 12%
• ryby – 8%
• dania gotowe – 8%
• jaja – 4%^[3]

Less waste – sposób na ekologiczne życie na co dzień

Less waste to mniej restrykcyjna wersja zero waste. Jest to model codziennego życia, który opiera się na dobrowolnym ograniczeniu produkcji odpadków – zarówno organicznych, jak i tych zupełnie sztucznych (np. plastikowe opakowania).

Osoby podążające za tą filozofią, w trosce o środowisko naturalne, dobrze planują swoją codzienność. Nie kupują nadmiaru jedzenia, planują swoje posiłki, przetwarzają resztki na pyszne dania albo cenny kompost i pakują potrawy na wynos do własnych pudełek i termosów. Często też rezygnują ze spożycia mięsa oraz innych produktów odzwierzęcych, które w dużej mierze przyczyniają się do wycinania lasów Amazonii, a co za tym idzie, ocieplenia naszego klimatu i podnoszenia się poziomu wód w oceanach.

Pożywne zupy – pełne witamin potrawy na jesień

Jesień to czas przeziębień – katarów, gorączek i kaszlu. Aby poprawić swoją odporność i wzmocnić organizm od środka, warto pamiętać o odpowiedniej diecie, która umożliwia nie tylko utrzymanie prawidłowej wagi, lecz również wspiera nasze ciała w walce z wirusami.

W tym coraz chłodniejszym okresie kolorowe i soczyste owoce ustępują powoli miejsca, m.in. warzywom korzeniowym.

Jesienne warzywa i owoce:

• czosnek
• cebula
• brukselka
• buraki
• ziemniaki
• kalafior
• rzepa
• brukiew
• dynia
• jabłka
• gruszki
• winogrona
• pigwa^[4]

Krem z białych warzyw

Gęsty, aromatyczny i rozgrzewający krem z białych warzyw przyrządza się niezwykle szybko. Co więcej, można przygotować go z resztek produktów, które zalegają w lodówce. Dlatego też to idealna propozycja na jesienne pyszności w duchu less waste.

Składniki:

• kilka różyczek kalafiora – świeżego bądź mrożonego 
• 4 duże ziemniaki
• 2 białe cebule
• 5 ząbków czosnku
• 1 puszka ciecierzycy bądź sucha ciecierzyca namoczona przez noc w wodzie
• 3 szklanki bulionu warzywnego
• 1 kalarepa
• 1 mały kubeczek śmietany
• oliwa z oliwek
• gałka muszkatołowa do smaku
• sól do smaku
• imbir mielony do smaku
• kilka kromek czerstwego pieczywa
• garść orzechów włoskich

Wykonanie:

1. Dokładnie umyj i obierz wszystkie warzywa. Jeżeli korzystasz z mrożonych, nie musisz ich wcześniej rozmrażać.
2. Pokrojoną w drobną kostkę cebulę podsmaż w garnku na oliwie. Gdy już ją zeszklisz, dodaj plasterki czosnku, cały czas je mieszając.
3. Do garnka z cebulą i czosnkiem wlej bulion i zagotuj całość.
4. Dodaj ziemniaki i gotuj je do miękkości.
5. Następnie włóż do garnka pozostałe warzywa: kalafior i kalarepę. To także czas na dodanie ciecierzycy oraz wszystkich przypraw.
6. Kiedy warzywa są już miękkie, zabiel zupę śmietaną.
7. Po ponownym zagotowaniu zdejmij zupę z kuchenki i dokładnie ją zblenduj. Podawaj z grzankami z czerstwego pieczywa oraz posiekanymi orzechami włoskimi.

Ważne!

Każdemu czasem zdarza się przygotować zbyt dużo jedzenia. Jeżeli wiesz, że nie jesteś w stanie spożyć go w odpowiednim terminie, skorzystaj z jadłodzielni. Co to takiego? To rozmieszczone w wielu miejscowościach w Polsce skrzynki, wydzielone pomieszczenia czy wolnostojące budki, gdzie można pozostawić zdatne do spożycia jedzenie. Dzięki temu mogą skorzystać z niego osoby potrzebujące, dla których zakup produktów spożywczych jest niezwykle trudny. W ten sposób nie tylko ograniczamy marnowanie żywności, lecz również wspieramy lokalną społeczność.

Zupa ze wszystkiego

Nasze mamy i babcie z pewnością znają zupę ze wszystkiego. Dawniej, gdy na sklepowych półkach znaleźć można było jedynie ocet, proste i tanie potrawy z sezonowych warzyw stanowiły podstawę diety większości Polaków. Czas, by sięgnąć do przepisów sprzed lat.

Składniki:

• 2 garści brukselki
• 2 garści fasolki szparagowej świeżej albo mrożonej
• kilka różyczek kalafiora świeżego bądź mrożonego
• kilka różyczek brokuła świeżego albo mrożonego
• garść zielonego groszku – mrożonego
• włoszczyzna – świeża, mrożona albo obierki z marchwi, pietruszki i selera
• 3 duże ziemniaki
• kilka ziaren ziela angielskiego
• kilka listków laurowych
• kilka kromek czerstwego pieczywa
• tarta mozzarella
• oliwa

Wykonanie:

1. Świeżą włoszczyznę obierz i pokrój na drobne kawałki. Mrożoną albo obierki warzyw po prostu wrzuć do garnka. Całość zalej wodą i dodaj ziele angielskie oraz liście laurowe.
2. Gotuj przez ok. 15 minut, aż warzywa staną się miękkie. Następnie dodaj pokrojone w kostkę ziemniaki i również gotuj do miękkości.
3. Dodaj pozostałe warzywa. Mrożone możesz włożyć od razu do garnka. Świeże warzywa dokładnie umyj. Brukselkę obierz z wierzchnich listków, a fasolkę pozbaw ogonków.
4. Gdy warzywa będą już miękkie, zdejmij garnek z kuchenki i przygotuj grzanki. Na pokrojonym na kromki i posmarowanym oliwą pieczywie ułóż mozzarellę. Piecz ok. 5-7 minut w temperaturze 200^oC, aż ser lekko się przypiecze.

Rozgrzewająca soczewica

Soczewica to produkt, który świetnie pasuje do jesiennych zup w stylu less waste. Na jej bazie przyrządzić można wiele przepysznych i rozgrzewających posiłków. Poza tym jest bardzo zdrowa.

Jak wpływa na nasze organizmy?

Ta kuzynka bobu ma niski indeks glikemiczny, więc świetnie sprawdza się w diecie osób z cukrzycą i insulinoopornością. Zawiera mnóstwo kwasu foliowego oraz błonnika, który ułatwia trawienie. Pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu oraz ciśnienie tętnicze. Posiada też właściwości antynowotworowe^[5].

Składniki:

• 2 szklanki suchej soczewicy czerwonej
• 4 szklanki bulionu warzywnego
• 1 szklanka śmietany
• 3 ziemniaki
• 1 cebula
• 4 ząbki czosnku
• 1 por
• garść posiekanej włoszczyzny – świeżej lub mrożonej 
• puszka krojonych pomidorów
• oliwa z oliwek
• papryka wędzona mielona do smaku
• sól do smaku
• curry do smaku

Wykonanie:

1. Do garnka wlej kilka łyżek oliwy i dodaj pokrojoną w drobną kostkę cebulę, przeciśnięty przez praskę czosnek i posiekaną, jasną część pora. Smaż przez kilka minut.
2. Dodaj wszystkie przyprawy: paprykę wędzoną mieloną, curry i sól.
3. Zalej całość bulionem warzywnym i doprowadź do wrzenia.
4. Dorzuć włoszczyznę i pomidory z puszki i zagotuj.
5. Soczewicę przesyp do sitka i dokładnie wypłucz co najmniej 3 razy. Dodaj ją do zupy. Gotuj 30 minut.
6. Dodaj śmietanę i zagotuj ponownie.

^[1] UNEP Food Waste Index Report 2021 | UNEP – UN Environment Programme

^[2] Ile żywności marnujemy? Najnowszy raport ONZ | organiczni.eu (baranowscy.eu)

^[3] Dlaczego marnujemy jedzenie? (ekologia.pl)

^[4] Dlaczego jeść jesienne warzywa i owoce ? | Naturalne Zdrowie

^[5] Soczewica: wartości odżywcze i lista właściwości (vitapedia.pl)